Przygotowania do rozmowy kwalifikacyjnej powinny odbywać się na wielu płaszczyznach. Jednak najważniejszy jest efekt końcowy, czyli to, jak zaprezentujesz się podczas rozmowy. Z tego względu dobrze jest wcześniej spróbować ustalić pytania, które mogą pojawić się podczas rozmowy, i poszukać na nie odpowiedzi. Pamiętaj, że nie na wszystkie pytania musisz odpowiadać.

Przykładowe pytania

Na niektóre pytania padające na rozmowie kwalifikacyjnej trudno jest odpowiedzieć od razu, inne trudno jest przewidzieć. Zwykle jednak pytania dotyczą takich obszarów, jak wykształcenie, doświadczenie, praca na stanowisku, na które jest prowadzona rekrutacja, a także osobowość i zainteresowania kandydata. Poniżej zamieszczono listę pytań, które pojawiają się najczęściej.

Wykształcenie

• Dlaczego wybrała Pani/wybrał Pan daną szkołę ponadgimnazjalną/studia?
• W jakim przedmiocie jest Pani/Pan najmocniejsza/y?
• Jaki jest/był Pani/Pana wkład w działanie szkoły?
• Co się Pani/Panu najbardziej podobało w tej szkole ponadgimnazjalnej/uczelni?
• Jakie najnowsze osiągnięcia w Pani/Pana dziedzinie zainteresowały Panią/Pana najbardziej?

Doświadczenie

• Jakie są Pani/Pana aspiracje zawodowe?
• Na jakim stanowisku widzi Pani/Pan siebie za pięć lat?
• Czy mogłaby Pani/mógłby Pan opisać idealnego pracodawcę?
• Czego Pani/Pan oczekuje od swojego kierownika?
• Dlaczego odeszła Pani/odszedł Pan z poprzedniej pracy?

Praca na stanowisku, na które jest prowadzona rekrutacja

• Dlaczego Pani/Pan ubiega się o pracę właśnie w naszej firmie?
• Dlaczego zdecydowała się Pani/zdecydował się Pan kandydować na to stanowisko?
• Co Pani/Panu wiadomo o naszej firmie?
• Dlaczego powinniśmy wybrać właśnie Panią/Pana?
• Dlaczego właśnie Pani/Pan jest osobą odpowiednią na to stanowisko?
• Co może nam Pani/Pan zaoferować?
• Jak długo zamierza Pani/Pan pozostać w naszej firmie?
• Jak wyobraża sobie Pani/Pan pracę na tym stanowisku?

Osobowość i zainteresowania kandydata

• Jakie są Pani/Pana trzy największe zalety/wady?
• Jakie są Pani/Pana słabe strony?
• Jakie są Pani/Pana mocne strony?
• Jakie są Pani/Pana największe osiągnięcia?
• Jakie Pani/Pana cechy czy umiejętności przyczyniły się do nich?
• Jakie były Pani/Pana największe błędy w życiu codziennym (lub zawodowym) i czego się dzięki nim Pani nauczyła/Pan nauczył?
• Jaki poważny problem udało się Pani/Panu ostatnio rozwiązać? Jak to Pani zrobiła/Pan zrobił?
• Czy zgodziłaby się Pani/zgodziłby się Pan na przeprowadzkę do innego miasta?
• Jak długo chciałaby Pani/chciałby Pan pracować na tym stanowisku?
• Czy woli Pani/Pan wykonywać pracę samodzielnie, czy – zespołowo?
• Jak znosi Pani/Pan stres, pracę pod presją czasu, ryzyko? Proszę podać przykłady takich doświadczeń.
• Czy woli Pani/Pan wynagrodzenie stałe, niezależne od wyników, czy – zmienne, którego większa część zależy od rezultatów pracy?
• Co podczas pracy sprawia Pani/Panu przyjemność, a czego Pani/Pan nie lubi robić?
• Jakie ma Pani/Pan hobby?

Przykładowe odpowiedzi na podstawowe pytania

W czasie rozmowy kwalifikacyjnej często pojawiają się pytania, które tylko z pozoru są proste, a tak naprawdę są podchwytliwe. Dlatego przed udzieleniem odpowiedzi zawsze warto się najpierw dobrze zastanowić. Ponadto należy pamiętać o kilku ważnych zasadach. Po pierwsze, nie powinno się źle mówić o poprzednim pracodawcy i poprzedniej pracy. Po drugie, nie powinno się zdradzać szczegółów dotyczących poprzedniej pracy. Po trzecie, swoje wady najlepiej podać w ten sposób, aby stały się zaletami.

Jaka jest Pani/Pana największa wada?

Na pytanie to najlepiej jest odpowiedzieć w taki sposób, by odpowiedź nie dyskwalifikowała nas w oczach osoby rekrutującej. Mogą to być np. takie odpowiedzi:

„Uważam, że moją największą wadą jest punktualność. Kiedy wychodzę ze swoją partnerką do kina, ona jest zwykle gotowa do wyjścia trochę później niż ja. Denerwuje ją, że zawsze jestem gotowy kilka minut przed umówioną godziną wyjścia”.

„Moją największą wadą jest zbytnie przywiązywanie wagi do szczegółów. Lubię, gdy wszystko jest dobrze do siebie dopasowane. Dlatego na przykład mój partner czasami denerwuje się, gdy proszę go, aby zmienił krawat, który moim zdaniem nie pasuje do jakiejś koszuli”.

Czego oczekujesz od swojego kierownika?

Przykładowa odpowiedź na to pytanie brzmi następująco: „Chciałabym/Chciałbym mieć w swoim kierowniku wsparcie w podejmowanych działaniach. Nie oczekuję, że kierownik będzie planował mój czas pracy, ale chciałabym/chciałbym, aby w sytuacjach, w których nie będę mieć uprawnień do podejmowania decyzji, wspierał mnie i reagował na moje prośby”.

Ile chciałaby Pani/chciałby Pan zarabiać?

To jedno z trudniejszych pytań. Przy poszukiwaniu pracy po raz pierwszy warto się zastanowić, jaka kwota za daną pracę będzie nas satysfakcjonować, a także jaka kwota pozwoli się nam utrzymać, opłacić rachunki czy dojechać do pracy. Osoba, która nie ma jeszcze dużego doświadczenia, nie może wskazać zbyt wysokiej kwoty, gdyż pracodawca, gdy podejmuje decyzję o zatrudnieniu, może kierować się również kosztami zatrudnienia nowej osoby.

Natomiast osoba, która posiada duże kwalifikacje, nie powinna podawać zbyt niskiej stawki, ponieważ wtedy pracodawca może pomyśleć, że ta osoba nie jest aż tak dobra, jak o tym przekonuje.

Pytania, które nie powinny być zadane

Niekiedy rekrutujący zadaje pytania niezgodnie z prawem. Nie musimy jednak na nie odpowiadać. Pracodawca nie powinien pytać o:

• stan cywilny,
• liczbę dzieci,
• plany macierzyńskie,
• orientację seksualną,
• wyznanie,
• potwierdzenie niekaralności (może być ono wymagane jedynie w szczególnych wypadkach).

O czym należy pamiętać podczas rozmowy kwalifikacyjnej?

Na rozmowę kwalifikacyjną trzeba przybyć punktualnie, a tuż przed jej rozpoczęciem należy wyłączyć telefon komórkowy. Na początku rozmowy należy się przywitać, a w jej trakcie starać się

zachować spokój, uważnie słuchać swojego rozmówcy, odpowiadać na jego pytania konkretnie, nie przechwalać się i nie udzielać odpowiedzi zawierających niepotrzebne informacje.

Podczas rozmowy kwalifikacyjnej mogą też mieć miejsce nietypowe sytuacje. Są one zazwyczaj zaplanowane przez rekrutujących, ale kandydatom wydają się przypadkowe. Przykładem może być agresywne zachowanie

jednego z rekrutujących, którego celem jest sprowokowanie potencjalnego pracownika do działania, by sprawdzić jego reakcje w nietypowej sytuacji stresowej.

Ciekawostka ze świata

Ze względu na to, że w ostatnich latach wzrosła liczba osób szukających pracy, pracodawcy mieli większy wybór potencjalnych pracowników. Dlatego też wymyślali różne nietypowe pytania, mające sprawdzić podczas rozmowy kwalifikacyjnej, czy poszukujący pracy potrafią sobie z nimi poradzić. Oto najdziwniejsze pytania i polecenia skierowane do programistów szukających zatrudnienia w korporacjach z branży IT. 1. Ile osób używa Facebooka w San Francisco o 2.30 po południu w piątek? (Firma Google) 2. Załóżmy, że Niemcy są najwyższymi ludźmi na świecie. Jak możesz to udowodnić? (Firma Hewlett-Packard) 3. Mając do dyspozycji dwadzieścia żarówek, które psują się na określonej wysokości, i stupiętrowy budynek, jak można ustalić, na jakiej wysokości psują się żarówki? (Firma Qualcomm) 4. Jakbyś zapobiegła/zapobiegł głodowi na świecie? (Firma Amazon) 5. Jesteś na łódce w zbiorniku wypełnionym wodą. Masz kotwicę, którą wyrzucasz za burtę. Łańcuch jest wystarczająco długi, aby osiąść całkowicie na dnie zbiornika. Czy poziom wody podniesie się, czy – opadnie? (Firma Tesla Motors) 6. Przeliteruj wyraz kokcydioidomikoza. (Firma EMSI) 7. Masz bukiet kwiatów. Wszystkie oprócz dwóch to róże, wszystkie oprócz dwóch to stokrotki i wszystkie oprócz dwóch to tulipany. Ile masz kwiatów? (Firma Epic Systems) [http://webhosting.pl/9.najdziwniejszych.pytan.tego.roku.ktore.padly. na.rozmowach.kwalifikacyjnych.w.firmach.IT]

	Warto kliknąć i wiedzieć więcej
	[Film pt. Jak zrobić dobre pierwsze wrażenie podczas rozmowy rekrutacyjnej i dostać wymarzoną pracę?; http://www.youtube.com/watch?v=2tvr2V7JFPU]   [Film pt. Autoprezentacja na rozmowie kwalifikacyjnej; http://www.youtube.com/watch?v=p3Yh_19TBlo]

	W zgodzie z prawem
	[Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (DzU 98 nr 21, poz. 94, art. 11, z późn. zm.); http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19980210094]

Ćwiczenia

1.      Poproś koleżankę lub kolegę o pomoc przy odegraniu scenki z rozmowy kwalifikacyjnej. Użyjcie w tym celu pytań opisanych w tej lekcji.

2.      Wypisz pytania, które pojawiły się w tekście, a które uważasz za kłopotliwe. Następnie napisz na nie propozycje odpowiedzi.